turned_in انواع ارتودنسی (ثابت، متحرک، نامرئی)

نوع ثابت از انواع ارتودنسی به بیمارانی توصیه می‌شود که دندان‌های دائمی‌شان درآمده است. دندانپزشک با توجه به شرایط بیمار از براکت‌های معمولی فلزی یا براکت‌های جدیدتر و زیباتر استفاده می‌کند. در این نوع درمان نیروهای مکانیکی (سیم‌های ارتودنسی، فنرها و کش‌ها) برای تغییر موقعیت دندان‌ها به کار برده می‌شود. کشیدن دندان در بعضی موارد ضرورت می‌یابد تا فاصله لازم برای قرارگیری مرتب دندان‌ها در محل صحیح ایجاد شود.

مزیت شاخص ارتودنسی ثابت این است که برخلاف بریس متحرک لازم نیست که بریس در مواقع خاص درآورده شود. با این حال تمیز کردن دندان‌ها دشوارتر می‌شود و بیمار باید زمان بیشتری را برای خارج کردن ذرات غذا و باکتری‌ها از بین براکت‌ها صرف کند.

سیم‌کشی دندان‌ها متداول‌ترین روش ارتودنسی ثابت است که در آن از براکت و کش استفاده می‌شود. براکت با چسب به تک تک دندان‌ها چسبانده می‌شود و سیم قوسی ارتودنسی از بین آنها عبور داده می‌شود و با کش یا بست ثابت نگه داشته می‌شود.

بریس فلزی

براکت فلزی از استیل ضدزنگ بادوام و باکیفیت ساخته می‌شود. بریس فلزی متداول‌ترین نوع بریس است. براکت‌ها به جلوی دندان‌ها چسبانده می‌شود و با سیم به هم متصل می‌گردد. براکت دندان‌ها را به سمت موقعیت مناسب حرکت می‌دهد. بریس‌های فلزی امروزی کوچک‌تر، راحت‌تر و جذاب‌تراند.

بریس شفاف

بریس شفاف یا سرامیکی به دلیل نیمه شفاف بودن راحتی بیشتری را برای بیمار به ارمغان می‌آورد. این بریس از ماده سرامیکی تهیه می‌شود و لک نمی‌شود یا تغییررنگ نمی‌دهد. این براکت‌ها خودچسب است و ماده چسبداری روی پایه براکت زده می‌شود که پایداری بیشتری را به دست می‌دهد و لازم نیست از چسب زیادی استفاده شود. از آنجایی که عملکرد بریس شفاف مانند بریس فلزی است، امروزه بسیاری از بیماران این روش را که کمتر جلب توجه می‌کند، برای مرتب شدن دندان‌ها انتخاب می‌کنند.

بریس دیمون

ارتودنسی دیمون سازو کاری منحصر به فرد با سایش پایین و براکت‌های خود باز و بسته شونده دارد که برای حرکت دادن دندان‌ها و بهبود بایت ایده‌آل است. بریس دیمون از نوع غیرفعال خودباز و بسته شونده است و به بست‌های فلزی یا کش معمولی نیازی ندارد.

کارآمدی سیستم دیمون در مرتب کردن دندان‌ها و زیباتر کردن لبخند به لحاظ بالینی اثبات شده است، در این روش معمولاً نیازی به کشیدن دندان یا استفاده از وسیع کننده کام (اکسپندر) نیست.

ارتودنسی متحرک

وسایل ارتودنسی متحرک به پلاک متحرک نگهدارنده (ریتینر) شباهت دارد؛ وجه تمایز پلاک متحرک و ریتینر در این است که پلاک متحرک به منظور حرکت دادن دندان‌ها به کار برده می‌شود، حال آن که نگهدارنده باید دندان‌ها را ثابت در محل جدید نگه دارد.

وسایل ارتودنسی متحرک متشکل از فنر یا پیچ‌ برای اصلاح مشکلات جزئی یا حرکت دادن دندان‌ها به سمت موقعیت دلخواه به کار برده می‌شود. درد گرفتن دندان‌ها یا احساس ناراحتی در ناحیه تحت درمان پس از فعال شدن فنر طبیعی است، این ناراحتی با مصرف مسکن و خوردن غذاهای نرم برطرف می‌شود.

مزایای ارتودنسی متحرک:

• چون پلاک متحرک است، تمیز کردن دندان‌ها آسان‌تر می‌شود.
• چون پلاک سقف دهان را می‌پوشاند، انکوریج افقی و عمودی افزایش می‌یابد.
• ارتودنسی متحرک مشکل اوربایت را در کودکان در حال رشد به نحو موثری کاهش می‌دهد.
• پلاک متحرک نیروها را به گروهی از دندان‌ها وارد می‌کند.

ارتودنسی نامرئی

پلاک ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین) پلاک سختی از جنس پلاستیک شفاف است که برای مرتب کردن دندان‌ها به کار برده می‌شود. چند مجموعه از پلاک برای هر بیمار تهیه می‌شود که بیمار باید به موازات پیشرفت درمان به نوبت از آنها استفاده کند. بیمار دو هفته از هر پلاک استفاده می‌کند و سپس آن را با پلاک جدید عوض می‌کند. چون پلاک اینویزیلاین از پلاستیک شفاف ساخته می‌شود، تقریباً نامرئی است. بنابراین هیچ یک از اطرافیان متوجه انجام ارتودنسی نمی‌شود.

بیمار باید روزانه ۲۳ ـ ۲۲ ساعت از پلاک استفاده کند تا به بهترین نتیجه ممکن دست یابد. پلاک را می‌توان هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و نخ کشیدن بین دندان‌ها از دهان خارج کرد. قبل از شروع درمان باید تمام دندان‌های دائمی درآمده باشد.

از مزایای ارتودنسی نامرئی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شفاف بودن پلاک‌ها و جلب توجه نکردن آنها
• پلاک اینویزیلاین لبه‌های تیز یا براکت ندارد، بنابراین استفاده از آنها تهاجم کمتری از وسایل فلزی و ثابت به دنبال دارد و راحت‌تر است.
• ارتودنسی نامرئی برنامه درمانی منعطفی دارد و بیمار می‌تواند متناسب با سبک زندگی خود زمان درآوردن دو ساعته پلاک را تعیین کند.
• مدت زمان درمان به روش ارتودنسی نامرئی کوتاه‌تر از دیگر رقبای خود است. طول درمان این روش جدید ۲۴ ـ ۱۲ ماه است که به طور متوسط ۶ ماه از ارتودنسی معمولی کوتاه‌تر است.

فورسوس (Forsus)

فورسوس (Forsus) به منظور عقب بردن دندان‌های آسیاب فک بالا و رو به جلو آوردن دندان‌های پایین به کار برده می‌شود. فورسوس از میله سیم‌پیچ فنری تشکیل می‌شود که روی سیم‌کشی دندان‌های بیمار گذاشته می‌شود. فورسوس از نخستین دندان آسیاب فک بالا تا سیم ارتودنسی فک پایین کشیده می‌شود تا رشد فک پایین بهبود یابد. برای این منظور از وسایل Crossbow ارتودنسی نیز استفاده می‌شود.

وسیع کننده سریع کام

وسیع کننده سریع کام (اکسپندر) با هدف پهن‌تر کردن فک بالا به دندان‌های آسیاب فک بالا متصل می‌شود. معمولاً زمانی از وسیع کننده استفاده می‌شود که فک بالا نسبت به فک پایین بسیار باریک باشد و اختلال کراس بایت وجود داشته باشد، دندان‌های بالا به‌هم‌فشرده یا بیرون از قوس دندانی فک باشد.

پلاک نگهدارنده متحرک

حفظ نتیجه به کمک ریتینر یا نگهدارنده پس از اتمام درمان ارتودنسی بسیار مهم است. دندان‌ها به طور طبیعی به سمت موقعیت اولیه خود حرکت می‌کنند، بدیهی است که این حرکت ناخوشایندترین اتفاقی است که ممکن است پس از ماه‌ها درمان و انتظار برای مرتب شدن دندان‌ها رخ دهد. اما پلاک نگهدارنده دندان‌ها را تا زمانی که رباط و استخوان جدید اطراف دندان‌ها شکل بگیرد، ثابت نگه می‌دارد تا لبخند زیبای به دست آمده هیچ‌گاه از روی لب‌های بیمار پاک نشود.

نتیجه نهایی ارتودنسی به تعهد بیمار در استفاده از ریتینر بستگی دارد، بنابراین پس از اتمام درمان در انجام این وظیفه ساده کوتاهی نکنید.

پلاک نگهدارنده را باید هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و ورزش کردن از دهان خارج کرد. دندانپزشک پس از اتمام ارتودنسی جلسات درمان را در وقفه‌های یک، سه، شش و دوازده ماهه زمان‌بندی می‌کند تا بتواند ریتینر و تاثیر آن را تحت نظر داشته باشد و به سرعت متوجه حرکت کردن دندان‌ها بشود. مراقب ریتینر باشید، چون در صورت گم کردن یا آسیب دیدن آن باید برای ساخت پلاک جدید یا تعمیر آن هزینه جداگانه پرداخت کنید.

پلاک نگهدارنده متحرک باید به مدت یک سال، هر روز به صورت ۲۴ ساعته استفاده شود، چرا که دندان‌ها هنوز به موقعیت جدید عادت نکرده‌اند و آماده حرکت کردن هستند. البته ریتینرهایی وجود دارد که برای مدت ۱۰ ـ ۵ سال پشت دندان‌ها چسبانده می‌شود. حق انتخاب از بین دو نگهدارنده ثابت یا متحرک با خود شماست.